Een brand, zo geweldig als sinds mensenheugenis in Rotterdam niet gewoed heeft, brak vanavond op Feijenoord uit. Het was ruim kwart over acht, dat men vanuit de Oeverstraat ongeveer in het midden der straat rook zag komen uit een paar raampjes op de eerste verdieping waar een zolder is waarop zaagsel geborgen wordt en waarnaast zich een hooizolder bevindt.

Deze zolder is ongeveer in het centrum gelegen van dat grote gebouwmaan de firma W. van der Lugt en Zoon toebehorend, hetwelk bijna uitsluitend dient tot berging van duigen, hoepels en vaten, meest nieuw werk.

In ditzelfde reusachtige pand hetwelk vijf verdiepingen hoog is en dat begrensd wordt door Prins Hendrikkade, Oeverstraat, Sleephellingstraat en Burgemeester Hoffmanstraat bevinden zich ook de kantoren der firma en de woningen van de bazen. Die woningen en kantoren zijn aan de zijde der Prins Hendrikkade gelegen.

Kwartier voor negenen had het vuur zich dermate uitgebreid dat reeds hier en daar de vlammen uitsloegen. En steeds breidde zich van dat ogenblik de brand uit.

Ontzettend was weldra zijn aanblik, groots en overweldigend het geheel.

Gans het Noordereiland scheen weldra een vuurpoel door de weerschijn van die kolossale vlammen.
Duizenden en duizenden liepen overal tesamen. In de Boompjes, op de Willemsbrug, langs de Wilhelmina- en Stieltjeskade zag het zwart van toeschouwers, opgeacht degenen die zich aan boord van stoombootjes ingescheept hadden en daarmee vanuit de Koningshaven het schrikkelijk schouwspel genoten.

De brandweer, hoewel alle krachten inspannende, stond machteloos tegenover dit vuurgeweld.

De hoofdman, de heer A. E. P. M. Driebeek, het eerste ter plaatse en alras door alle collega s bijgestaan, deed alle spuiten in werking stellen, die maar verschenen en steeds werden er nog meer gerequireerd. Te tien ure stonden er zeven stoomspuiten met tal van stralen en achttien handbrand-spuiten te werken en toch moest de brandweer alsmaar retireren en het ene stuk na het andere aan het vernielende element prijsgeven.

Vijf verdiepingen hoog sloegen de vlammen aan alle zijden uit. De spuiten, die tegen half elf werkten waren 18 handbrandspuiten, benevens de stoomspuiten Linker Maasoever, Oostelijk en Westelijk Stoomgemaal, de stoombootjes van de Havendienst, Havendienst I en II, Dokwerken, Gemeentewerken en Maashaven.
En nog steeds breidde het vuur zich uit.

Reeds was ook de Stoomkuiperij en Kistenmakerij, een afzonderlijk geheel aan dezelfde firma toebehorend en door de Oeverstraat van het eerste grote gebouw gescheiden, in brand geraakt. Inmiddels waren de bazen, de portier Kabel, die niet verzekerd is doch wiens inboedel geheel uit zijn huis gehaald kon worden, en de machinist gevlucht.

Nu brak een paniek uit onder de bewoners der Sleephellingstraat. Zo groot was de hitte dat alle bewoners hun huizen moesten verlaten en onmiddellijk tal van handbrandspuiten in werking werden gesteld om deze uitwendig nat te houden. Met massa's sloeg toen de waterdamp eraf. Maar altijd door maakte het vuur vorderingen. Het blussingswerk was nu van de zijde der brandweer nihil, nathouden van omliggende terreinen en gebouwen was hoofdzaak. Kanongebulder gelijk begon nu het instorten van stukken muur en zolderingen. Dreunend vielen grote brokstukken op de straten.

Half twaalf staat alles wat de firma W. van der Lugt en Zoon behoort, de opslagplaats van ledige vaten uitgezonderd, in lichter laaie. Een oppervlakte, naar schatting aan de Prins Hendrikkade lang 120 meters bij een diepte van 90 meter, is één vuurpoel.
Een hitte die een ieder doet wijken, die brandweermannen voor het behoud van hun blussingsmateriaal doet vrezen en steeds doet terugtrekken.

Nu brandt alles wat is begrensd door Prins Hendrikkade WZ, Sleephellingstraat, Burgemeester Hoffmanstraat en Thorbeckestraat. De gloeiende hitte doet de mensen met zakdoeken voor het gelaat en over het hoofd lopen. Het is bijna niet meer uit te houden. Het donderend gerommel van invallende gevels is nu niet meer van de lucht. Reeds is de gehele Burgemeester Hoffmanstraat door de brandweer ontruimd.

Toch dreigt daar nog ernstiger gevaar, want in die straat staat tegenover de brandende gebouwen beginnende van de Sleephellingstraat af, de machine-smederij van de firma H. T. Landman en Zoon en daarnaast de grote fabriek van de firma William Laming en Sons.

Nathouden van deze gebouwen had de Brandweer zich reeds enige tijd tot taak gesteld, maar eindelijk, tegen het middernachtelijk uur moest zij ook hier werken en wel met spoed want van de Stoomkuiperij en Kistenmakerij van de firma Van der Lugt en Zoon sloegen de vlammen de Burg. Hoffmanstraat in, stukken vlammend hout hoog opvoerend in de door een vonkenregen bezwangerde lucht.

Opeens weerklinkt nu het geroep "De fabriek van Laming staat in brand! ". En zo bleek het te zijn.

Boven de houten kaasbergplaatsen vatte het gebouw - ook enorm in omtrek -, het eerst vuur. Hierop is nog de hulp van de handbrand-spuiten 43 en 44 te Charlois ingeroepen.

Op hetzelfde ogenblik ontstond ook gevaar voor de opslagplaats van oude vaten van de firma Van der Lugt en Zoon. Enige duizenden tonnen liggen hier opgestapeld op het terrein, dat begrensd wordt tussen de Prins Hendrikkade, Thorbecke en Laurierstraat en Burgemeester Hoffmansplein.

Ontzaglijk is de schade en nog is het einde van de brand -het is inmiddels 12.30 uur geworden - niet te overzien. Het is één uur na middernacht. Witgloeiend staan de brokken van de totaal uitbrandende gebouwen van de firma W. van der Lugt. Nog is de hitte zo geducht dat het tot op 100 meter haast niet uit te houden is.

Bij de firma William Laming & Sons staat de vetafdeling in volle vlam. Toch bestaat er hoop dat de brandweer hier het vuur in zijn voortgang zal stuiten. De ruime zolders, waar ontelbare kazen op de planken opgestapeld zijn, blijken grotendeels behouden.

Intussen is de brand ten dele reeds tot in de Laurierstraat teruggetrokken. Het enige, wat de firma Van der Lugt nog rest - het uitgestrekte terrein waar open en bloot duizenden ledige vaten liggen, is door de Brandweer van alle zijden omringd en met tal van stralen wordt op deze vaten, die overal roken, water gegeven.
Een paar deuren, tot dit terrein toegang gevende, branden.

De mensen die in de Laurierstraat wonen - aan één zijde is deze straat bebouwd - zijn na middernacht de woningen ontvlucht. De muren worden heet en thans is de brandweer onverminderd bezig om die nat te houden. Meer en meer vullen zich de straten met brokstukken van muren, die nog af en toe met groot geplof neerstorten. Te half twee werken er behalve de gemelde stoomspuiten nog 32 handbrandspuiten.

De gehele gemeente is nu zo goed als van alle brandblus-middelen ontbloot.

Van Ben Haan ontvingen we nog de volgende historische foto's van de grote brand bij de firma Van der Lugt, met grote dank natuurlijk:

Als je met je muis op een foto gaat staan, volgt vanzelf een omschrijving, maar meestal staat het er ook bij.

November 3, 1902

A fire, as great as has not raged since time immemorial in Rotterdam, broke out tonight at Feyenoord. It was more than a quarter past eight, that one from the Oeverstraat smoke looked around from a few windows on the first floor where the attic is where sawdust salvaged in the middle of the street and alongside a hayloft located. This attic is approximately in the center location of the moon that big building firms W. van der Lugt and Son belonging, which is almost exclusively to salvage staves, hoops and barrels, most new work. In the same huge building which five stories high and bounded by Prins Hendrikkade , Oeverstraat, Sleephellingstraat and Mayor Hoffman Street are also the offices of the firm and the homes of the bosses. Those homes and offices are on the side of Prince Hendrikkade located. Quarter before nine had the fire so extensive that already here and there all ablaze. And increasingly expanded from that moment the fire out.Incredibly was soon his sight, grand and overwhelming the whole. Goose North Island soon seemed a lake of fire by the reflection of that colossal flames. Thousands and thousands walked everywhere together. In Boompjes, the William Bridge, along the Wilhelmina and Stieltjes Quay saw the black of spectators, regardless to those who embarked on board steam boats had and thus enjoyed the dreadful spectacle from the King Harbor. Firefighters, although all forces strenuous, was powerless violence against this fire. 's chief, Mr. AEPM Driebeek, the first on the scene and soon assisted by all colleagues, did all the spray run, but that appeared and were becoming even more requisitioned. At ten o'clock there were seven steam spraying with numerous jets and eighteen hand fire-spraying work and still had the fire ever draw off and one piece after another abandoned to the destructive element. Five stories high the flames on all sides out. The syringes, who worked at half past ten were 18 hand hoses, together with the steam spray left bank, Eastern and Western Stoomgemaal, steam boats of the Port Authority, Port Authority I and II, docks, public works and Maashaven. And still the fire expanded. Already was also the Steam Cooperage and Kistenmakerij, a separate entity belonging to the same company and separated by the Oeverstraat of the first major building caught fire. Meanwhile, the bosses were the porter cable, which is not insured but whose contents could be completely removed from his home and the driver fled. now broke a panic among the residents of Sleephellingstraat. So great was the heat that all residents had to leave their homes immediately and lots of hand fire engines were run to keep it. External wet With masses then hit the steam off. But always went through the fire claims. The extinguishing work was now on the part of fire nil, nathouden of surrounding land and buildings was essentially. Cannons right now started the collapse of pieces of wall and ceilings. Banging large debris fell on the streets. Half twelve is everything the company W. van der Lugt and Son is, except the storage of empty vessels, ablaze. An area, estimated at Prins Hendrikkade long 120 meters at a depth of 90 meters, is a lake of fire. A heat that each one does districts that firefighters to maintain their extinguishing material raises fears and still does retire. now burns everything is bounded by Prins Hendrikkade WZ, Sleephellingstraat, Mayor Hoffman Street and Thorbeckestraat. The scorching heat makes people with handkerchiefs for the face and over the head. It is almost impossible to keep out. The thunderous rumble of incident facades is no longer the air. Already, the entire Mayor Hoffman Street vacated by the fire. Yet threatens even more serious danger there, because in that street is opposite the burning buildings beginning of Sleephellingstraat off, the machine forge of the company HT Landman and Son and also the big factory the firm William Laming and Sons. nathouden of these buildings had the Fire for some time already the task of, but she had to work here at last, at the midnight hour or urgently because of the Steam Cooperage and Kistenmakerij of the firm Van der Lugt Son and the flames the Burg. Hoffman Street in flaming pieces of wood in the high boosting filled by flying sparks air. Suddenly now resounds the cry "factory Laming is on fire". And so it proved to be. above the wooden cheese storerooms conceived the building - also huge in circumference - the first fire. This is even enlisted the help of hand fire syringes 43 and 44 to Charlois. At the same time also threaten the repository of ancient vessels of the firm Van der Lugt and Son was born. Several thousand tons are piled on the site, which is bounded between the Prins Hendrikkade, Thorbecke and Laurel Street and Mayor Hoffman Square. Awe-inspiring is the damage and the end of the fire-it has become 12.30 - incalculable. It's an hour after midnight. Are the white-hot chunks of the total uitbrandende buildings of the company W. van der Lugt. Yet the heat so strong that it is hard to keep up to 100 meters out. At the company William Laming & Sons is the vetafdeling in full flame. However, there is hope that the fire the fire in his progress will encounter here. The spacious attics, where countless cheeses on the shelves are piled, appear largely retained. Meanwhile, the fire already partially retracted into the Laurel Street. The only thing the company Van der Lugt remaining - the extensive grounds which openly thousands of empty vessels lie, is surrounded by the Fire Department from all sides and with plenty of water jets is given to these vessels who smoke everywhere. A few doors, giving access to this area, burn. The people who live in the Laurel Street - on one side is this street built - the houses fled after midnight. The walls are hot and now is the fire without prejudice busy to keep it wet. More and more fill the streets with fragments of walls, which still occasionally crash with large geplof. At half-past two works in addition to the reported steam spraying with 32 hand pumps. The whole church is now as good as all the fire-means destitute. From Ben Haan we received, the following historic photos of the great fire at the firm Van der Lugt, with big thanks of course: If you stand with your mouse on a picture automatically follows a description, but it is usually there too.

 

De heer Van Reeuwijk heeft namelijk verklaard, dat toen hij op de waarschuwing van voorbijgangers, die de brand ontdekt hadden - de magazijnen waren reeds gesloten - beneden kwam, hij het vuur op de bedoelde plaats zag woeden.

Steeds verder woekerde het vuur in de grote magazijnruimte voort, waartoe de inrichting in een vierhonderdtal toonkamers met houten tussenruimten niet weinig meewerkte. Vak na vak werd aangetast en toen vrijwel onmiddellijk na de ontdekking van het vuur spuit 9 met de brandspuitmeester, de heer P. A. van der Leek, voor het brandende pand verscheen - de spuit was op eigen gelegenheid uitgerukt - werd er door de heer P. H. Wijtemans, die met spuit 11 hem vrijwel op de voet volgde, onmiddellijk order gegeven om "groot alarm" te maken.